Verschillende soorten bewonersparticipatie

‘Zoveel mensen, zoveel wensen’. Zeker in een stad, die maar groeit en groeit. Nieuwe woningen bouwen, renoveren of slopen zijn al grote opgaven. Maar hoe zorg je er ook nog voor dat bewoners van een buurt zich gehoord en betrokken voelen? Daar komt bewonersparticipatie om de hoek kijken.

Bewonersparticipatie bij renovatie

We zijn met veel renovatieprojecten bezig. De grootste is de renovatie van duizenden eengezinswoningen uit de jaren 60. Dat doen we samen met 4 aannemers. Maar we zijn ook bezig met woningen aan het Kerstroosplein en de Professor van der Grintenlaan in Eindhoven. In Geldrop pakken we de terrasflats aan.

Informatie uit de buurt

Sociaal projectleider Imke Claassen vertelt: “Bewoners worden altijd bij renovatieprojecten betrokken. We laten ruim op tijd weten dat we gaan renoveren. En halen informatie op in een gebouw, straat of buurt. Dat begint met het sturen van een vragenlijst naar bewoners, over hun woning en buurt. En we vragen wie mee wil denken en praten over de renovatie. Via een bewonerscommissie of klankbordgroep.”

Advies geven

Als er een renovatieplan is gemaakt, kan een bewonerscommissie en/of klankbordgroep hierop reageren en advies geven. “We luisteren zeker naar bewoners en naar wat anders of beter kan. Maar helaas kan niet alles vanwege kosten, wetgeving, kwaliteit of indeling van de woning of duurzaamheid.”

Verschillende soorten bewonersparticipatie

Renovatie terrasflats

Piet, Mark, Coby en wonen in de terrasflats in Geldrop. Deze willen we dit jaar renoveren samen met aannemer Van Wijnen. Coby en Mark zitten in de bewonerscommissie, Piet in de klankbordgroep. Beide groepen praten mee over de renovatie. Coby: “Wij spreken namens alle bewoners en kunnen anderen zo helpen.” Ook Woonbedrijf en Van Wijnen zijn er voor vragen. Zo is er al een jaar lang elke week een spreekuur voor bewoners.

Er wordt geluisterd

De drie zijn positief over de overleggen met Woonbedrijf en Van Wijnen. “Voor mijn gevoel luisteren ze naar ons en onze ideeën” zegt Coby. “Er wordt niet meteen ‘nee’ gezegd. Ze zoeken uit wat wel en niet kan.” Mark vult aan: “We zijn het soms niet met Woonbedrijf eens. Maar dat hoeft ook niet. Dat heeft ook te maken met wat wel en niet kan. Zolang we daar maar goede uitleg over krijgen.”

Bewonersparticipatie bij nieuwbouw

Ook bij het bouwen van nieuwe woningen betrekken we bewoners. Hier gaat het vooral om omwonenden van het nieuwbouwproject. Maar hieraan vooraf kan ook sloop plaatsvinden. Dat is weer een andere route.

We betrekken omwonenden bij nieuwbouwplannen. Zo halen we eerst input op bij hen. Die gebruiken we bij het maken van een nieuwbouwplan. Daarna presenteren we het plan in grote lijnen. Als er meer details bekend zijn, delen we die ook. De reacties en meningen van omwonenden hierop worden meegenomen in de verdere uitwerking.  

Sloop woningen Tivoli

De sloop van woningen aan de Neushoornstraat en Tijgerstraat in Tivoli in 2018

Nieuwe woningen Wildhoek

De nieuwe woningen aan de Neushoornstraat en Tijgerstraat, genaamd 'Wildhoek'

Sloopboodschap

Aan nieuwbouw kan ook sloop vooraf gaan. Een sloopboodschap is ontzettend vervelend om te brengen, want het gaat om een thuis van mensen. Maar met de enorme opgaven en duizenden woningzoekenden kunnen we soms niet anders.

Stemmen via QR-code

In de voorjaarseditie van ons bewonersblad Buurten stond een artikel over sloop. Hierin deelden we ons dilemma: wanneer informeren en betrekken we bewoners? Doen we dat als de keuze voor sloop vaststaat, zodat bewoners weten waar ze aan toe zijn? Of informeren we bewoners al in het onderzoek en voortraject, ook al staat dan nog niks vast? Bewoners konden via een QR-code in het blad stemmen. Van de 51 mensen stemden 47 voor ‘eerder worden meegenomen’.

Nieuwe werkwijze

Rond die tijd kwamen we ook negatief in het nieuws vanwege de sloop van 42 huizen in Prinsejagt. Bewoners voelden zich door de sloopboodschap overvallen en niet betrokken. Dat is niet onze bedoeling en dit willen we in de toekomst voorkomen. Sinds mei dit jaar is er het Nationaal sloop- en renovatiestatuut. Opgesteld door Aedes en de Woonbond. Dit biedt een handreiking voor het betrekken van bewoners in renovatie- en sloopprojecten. Dit is een goede basis. Een werkgroep binnen Woonbedrijf is bezig met het maken van een werkwijze hierin.

Bewonersparticipatie in Limbeek

Ondertussen brengen we het eerder betrekken van bewoners al in de praktijk in Limbeek. Veel woningen hier hebben vocht- en schimmelproblemen, waarvoor we nu onderhoud uitvoeren. Maar we grijpen dit moment meteen aan om bewoners te betrekken bij de toekomst van de buurt.

Op dit moment doen we onderzoek naar de staat van de woningen en voeren we onderhoud uit. Maar we zetten ook al in op bewonersparticipatie. “De toekomstplannen voor Limbeek zijn nog niet bekend, maar we hebben geleerd van Prinsejagt”, zegt woonconsulent Chris Widdershoven. “Er lopen nu onderzoeken en de gemeente stelt gebiedskaders op. We laten bewoners weten dat dit speelt.”

Container-actie

In juni plaatsten we containers in de wijk. Hier konden bewoners hun oude of kapotte spullen in kwijt. Chris: “We gebruikten dit moment ook om met bewoners in gesprek te gaan. We vroegen hoe ze de toekomst van Limbeek zien en of ze hier met ons over wilden nadenken. Of dat ze op een andere manier iets wilden betekenen voor hun buurt. Al 45 mensen willen iets doen. Super mooi.”

Asset Based Community Development

Elke dinsdag gaat Chris met de buurtbeheerder en netwerkpartners, zoals WIJeindhoven en de gemeente, Limbeek in. “Samen werken we aan Asset Based Community Development. We kijken hierin naar de sterke punten en hulpbronnen die er al zijn in een buurt. Door die te gebruiken en samen te werken, kunnen bewoners hun omgeving verbeteren.”

Waardering van bewoners

Soms maken ze een rondje door de buurt met een koffiekar. “We gebruiken deze momenten om zichtbaar te zijn, met bewoners te praten en om huizen te zien. We weten dat veel bewoners niet blij zijn met de staat van hun woning. Maar ze waarderen het enorm dat we er zijn en iets doen.”

Wat vindt hij?

Meneer Gerrits woont al bijna 40 jaar aan de Eisingastraat in Limbeek. Toen hij bij Philips werkte, kon hij deze woning huren. "Voor 77 gulden per maand. In deze tijd niet meer voor te stellen, toch?” Hij weet dat veel bewoners last hebben van vocht en schimmel in huis. Hijzelf heeft dat gelukkig niet. “Maar ik heb ook geen kelder, dat scheelt. Het grondwater trekt bij mij niet omhoog.”

Hij heeft altijd fijn in zijn huis en de buurt gewoond. Maar hij vond het vroeger gezelliger dan nu. “Er woonden toen allemaal medewerkers van Philips en je kende elkaar. Nu wonen er mensen met verschillende culturen en ze zijn veel meer op zichzelf.” Hij vindt ook dat de buurt wat schoner mag zijn. “Er ligt veel rommel op straat en in bosjes. Vaak moet Ergon komen om grofvuil op te ruimen. En er slapen nog steeds daklozen vlakbij de speeltuin. Dan zie ik 's ochtends weer iemand met een rugzak en matras uit de bosjes komen. En die laten weer drugsafval achter bij de speeltuin. Daar mag de politie wel wat meer in doen.

De container-actie van Woonbedrijf vond meneer Gerrits heel fijn. “Perfect! Toen kon ik mijn rommel ook kwijt.” Hij heeft goed contact met buurtbeheerder Frank. “Daarom heb ik me niet aangemeld om mee na te denken over de wijk”, hij lacht. “Ik geef mijn mening toch wel, tussendoor.”

Meneer Gerrits

Meneer Gerrits in Limbeek

Meer nieuws

Eerste WoonST-appartementen in Eindhoven opgeleverd

Op de plek waar vroeger 28 kleine woningen en jongerencentrum Your Choice stonden, staan nu 89 nieuwe huurappartementen van Woonbedrijf aan het Strozziplantsoen, Boccherinilaan en Galuppistraat in Eindhoven. Bouwbedrijf BAM Wonen is begin dit 2024 gestart met de bouw van deze eerst WoonST-appartementen in Eindhoven. In mei 2025 was de bouw klaar. Alle woningen zijn verhuurd en de bewoners zijn naar hun nieuwe woning verhuisd.
Lees meer

Let op voor socialmedia-accounts die adverteren met aanbod dat niet van hen is

Online worden veel woningen aangeboden. Dat kan handig zijn in je zoektocht. Maar let op: er zijn ook partijen die zonder toestemming woningen van Woonbedrijf aanbieden. Soms gaat het zelfs om illegale onderverhuur. Vaak moet je ook nog betalen om het aanbod te kunnen zien of om te mogen reageren. Deze partijen kunnen jou geen woning verhuren en geen huurcontract aanbieden.
Lees meer

De eerste schop in de grond voor voorbereiding bouw OnsOostende

Eerst saneren en daarna bouwen De eerste schop zit in de grond! De werkzaamheden in aanloop naar de bouw voor project OnsOostende en Ons Willem gaan starten. Dit project komt op de hoek van de Kanaaldijk Noord en Oostende in Helmond. De bodem wordt klaar gemaakt voor de bouwwerkzaamheden die naar verwachting in de zomer van 2026 beginnen.
Lees meer
Alles bekijken